Belgelendirme
+90 212 702 40 00
Laboratuvar
+90 212 702 30 00
Belgelendirme > Sistem Belgelendirme

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi Nedir?


Kalitesinden şüphe duyulan bir yazılım almamak için, yazılm süreçlerinin değerlendirildiği, denetlendiği ve belgelenlendirildiği bir firma ile çalışmak en doğrusudur. Yazılım belgelendirmesi için mevcut yaklaşımlardan birini dikkate almak gerekmektedir. Bunlar arasında, belli bir dizi becerinin gösterilmesi, yazılım ürünlerinin davranışının değerlendirilmesi ve yazılım faaliyetlerinin uygun şekilde takip edildiğinin belgelendirilmesi yer almaktadır.

Bu yaklaşımlar genel olarak, süreçleri, ürünleri ve çalışanları kapsayan, yazılım kalite belgelendirme üçgeni olarak adlandırılmaktadır. Bu dengenin kurulması çok önemlidir. Genel olarak yazılım kalitesi dendiği zaman, ürün verimliliği, ürün etkinliği ve süreç etkinliği anlaşılmaktadır.

Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından, yazılım süreç değerlendirmesi için sürdürülen uluslararası bir standart geliştirme çalışmaları neticesinde ISO / IEC 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi standardı ortaya çıkmıştır. Bu standardın geliştirilmesi sırasında, bir dizi ampirik testler yapılmıştır. Bu testler SPICE ekibi tarafından gerçekleştirilmiştir.

İngilizce’de International Standard for Software Process Assessment ifadesinin baş harflerinden oluşan SPICE, yazılım süreçlerini değerlendirmek için uluslararası standart anlamına gelmektedir. ISO 15504 standardı, yazılım süreç değerlendirmesi için son derece ayrıntılı bir çerçeve sunmaktadır.

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi mimarisi iki boyutlu kurulmuştur. Bir boyut, değerlendirilen süreçlerden oluşmaktadır. Diğer boyut ise, işlemlerin kapasitesini değerlendirmek için kullanılan ölçektir (bu yetenek boyutu olarak kabul edilmektedir). SPICE testlerinde üzerinde en fazla durulan konu, yazılım süreç değerlendirmelerinin güvenilirliği olmuştur.

ISO 15504 sisteminde altı yetenek seviyesi bulunmaktadır.

  • Seviye = 0 Eksik işlem (sürecin amacına ulaşmasında genel bir başarısızlık var, kolayca tanımlanabilen ürünler veya sürecin çıktıları yok)
  • Seviye = 1 Yapılan işlem (sürecin amacına genel olarak ulaşılır ancak başarı titizlikle planlanıp izlenemez)
  • Seviye = 2 Yönetilen işlem (süreçler belli bir zaman diliminde kabul edilebilir kalitede iş ürünleri sunar, performans planlanır ve izlenir, iş ürünleri belli standartlara ve gereksinimlere uygundur)
  • Seviye = 3 Kurulan süreç (süreçler iyi yazılım mühendisliği ilkelerine uygun gerçekleştirilir ve yönetilir, süreç tanımını oluşturmak için gerekli kaynaklar mevcuttur)
  • Seviye = 4 Tahmin edilebilir süreç (süreçler, hedeflere ulaşmak için tanımlanmış kontrol sınırları içinde sürekli olarak gerçekleştirilir, ayrıntılı performans ölçümleri toplanır ve analiz edilir)
  • Seviye = 5 Süreci optimize etme (sürecin performansı mevcut ve gelecekteki iş gereksinimlerine uygun şekilde optimize edilmiştir ve firmanın iş hedeflerine dayalı olarak, süreç etkinliği ve verimlilik hedefleri oluşturulur)

Puanlama şeması ise her bir seviye için dört puanlık bir başarı ölçeğinden oluşmaktadır. Bu dört ölçek şu şekildedir:

Tamamen elde edilen (tanımlanan özelliğin tam başarısı var)
Büyük ölçüde elde edilen (tanımlanan özelliğin önemli bir başarı var)
Kısmen elde edilen (tanımlanan özelliğin bazı başarıları var)
Elde edilmeyen (tanımlanan özelliğin elde edildiğine dair kanıt yok)

 

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi İşletmelere Ne Fayda Sağlar?


Bir yazılım geliştirme çalışması, tasarım çalışmaları, yazılımın gerçekleştirilmesi, testlerinin yapılması, kalite güvence testleri ve sistem stres testleri gibi bir dizi alt süreçleri kapsamaktadır. Bu süreçlerin ayrı ayrı değerlendirilmesi ile süreç yeteneği ve iyileştirme ihtiyacı olan alanlar tespit edilmektedir. Kısaca süreç değerlendirme çalışmaları ile, mevcut süreçlerin durumunu anlamak ve bu süreçlerin belli standartlara uygun olup olmadığını tespit etmek mümkün olmaktadır.

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi’ni kuran, bu standarda uygun faaliyet gösteren ve ISO 15504 Belgesi alan firmalar, en başta yazılım kalitesinin değerlendirilmesi, bu alandaki yeteneğinin tespit edilmesi ve iyileştirilmesi açısından sistematik bir işleyişe sahip olduğunu müşterilere ve üçüncü taraflara kanıtlamış olmaktadır.

Bu standart sayesinde firmada, yazılım kalitesinin gelişmesini ölçmeyi sağlıyan bir yapı kurulmuş olmaktadır. Genel kalite yönetim sistemlerinde olduğu gibi firmada sürekli iyileşme kültürünün yerleşmiş olduğu ve bunun sürdürülmesi için gerekli adımların atıldığı kanıtlanmaktadır.

ISO 15504 standardı ile firma, temel faaliyet alanındaki iş hedeflerini karşılayacak süreçleri, mühendislik yaklaşımı ile tasarlamaktadır ve kaynaklarını en iyi şekilde kullanmaktadır.

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi, her büyüklükte yazılım firması için ve her türlü uygulama alanı için kullanılabilir. Bu sistem sayesinde bu alanda faaliyet gösteren firmalar arasında daha somut bir karşılaştırma yapılma imkanı bulunmaktadır.

 

ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi Neden Önemli?


ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi standardının ilk hazırlık çalışmalarına 1993 yılında, Uluslararası Standartlar Örgütü’ne bağlı bir komisyon olan Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC, International Electrotechnical Commission) tarafından başlanmıştır.

Bu standardın ilk sürümleri sadece yazılım geliştirme süreçlerine odaklanmıştır. Daha sonra bir yazılım çalışmasındaki tüm ilgili süreçleri, örneğin proje yönetimi, konfigürasyon yönetimi, kalite güvencesi ve bunlar gibi konuları da içine almıştır.

ISO 15504 standardının bugünün yürürlükte olan sürümü, ölçüm çerçevesini belirlemekte ve farklı süreç referans modelleri kullanmaktadır. Süreçler şu altı iş alanını kapsamaktadır: organizasyon, yönetim, mühendislik, satın alma ve tedarik, destek ve operasyonlar.

Ülkemizde Türk Standartları Enstitüsü tarafından, yazılım süreç değerlendirme sistemi ile ilgili aşağıda sıralanan bir dizi standart yayınlanmıştır:

  • TS ISO/IEC 33001 Bilgi teknolojisi - Süreç değerlendirmesi - Kavramlar ve terimler
  • TS ISO/IEC 33002 Bilgi teknolojisi - Süreç değerlendirmesi - Süreç değerlendirmenin icrası için ihtiyaçlar
  • TS ISO/IEC 15504-3 Bilgi teknolojisi - Yazılım süreç değerlendirmesi - Bölüm 3: Bir değerlendirmenin uygulanması için rehber
  • TS ISO/IEC 15504-4 ... Bölüm 4: Süreç iyileştirme ve süreç yeterlilik tespiti için kılavuzluk
  • TS ISO/IEC 15504-5 ... Bölüm 5: Süreç değerlendirme modeli için örnek
  • TS ISO/IEC 15504-6 ... Bölüm 6: Yaşam döngüsü süreci değerlendirme modeli için örnek
  • TS ISO/IEC TS 15504-8 ... Bölüm 8: IT hizmet yönetimi için bir örnek süreç değerlendirme modeli
  • TS ISO/IEC TS 15504-9 ... Bölüm 9: Hedef süreç profilleri
  • TS ISO/IEC TS 15504-10 ... Bölüm 10: Güvenlik ile ilgili ilaveler

 

Sonuç


Kısaca ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi, firmanın yazılım yeteneğini tespit etmek üzere şu sayılan konularda gerekli olan ölçüm çerçevesini belirlemektedir:

  • Bir değerlendirme yapmak
  • Proses referans modelleri oluşturmak
  • Süreç değerlendirme modelleri oluşturmak
  • Süreç değerlendirmenin uygunluğunu doğrulamak

Bu sistem sayesinde firmada öz değerlendirme yapmak kolaylaşır, süreç iyileştirme ve yetenek belirleme için bir temel oluşur ve sürecin amacına ulaşma yeteneği belirlenir.

SPICE, yazılım süreçlerinin değerlendirilmesi için bir standardın geliştirilmesini destekleyen çok önemli bir uluslararası girişimdir. Bu projenin üç ana amacı olmuştur: yazılım süreç değerlendirmesi için bir standart geliştirmek, bu standardın endüstri testlerini yapmak ve bu standardın dünya çapında yazılım sektörüne transferini teşvik etmek.

Kuruluşumuz, güçlü bir teknolojik altyapı ve eğitimli ve deneyimli uzman bir çalışan kadrosu ile müşterilerine, birçok sistem belgelendirme hizmetleri arasında, ISO 15504 Yazılım Süreç Değerlendirme Sistemi belgelendirme hizmetleri de vermektedir.

Kuruluşumuz, bu belgelendirme hizmetlerini verirken, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara, dünyanın her yerinde kabul gören yöntemlere ve yürürlükte olan yasal düzenlemelere uymakta ve kaliteli, hızlı, kusursuz ve güvenilir bir hizmet vermektedir.

Belgelendirme Süreci
İlk Değerlendirme

Başvuru yapan kuruluşun, ilgili standartın gerekliliklerini karşılayıp karşılamadığı hakkında inceleme yapılır.

Belgelendirme Süreci
Döküman Hazırlığı

Gerekli olan prosedürlerin ve denetimlerin hazır olup olmadığı konusunda inceleme yapılır ve kurumun değerlendirmeye hazırlık durumu kontrol edilir.

Belgelendirme Süreci
Belge Verilmesi

İlk iki aşama sonrasında mevcut ise yapılan her türlü düzeltici işlem gözden geçirilerek, kurumunuza ait belge hazırlama işlemi başlar.